Zezwolenia na pracę cudzoziemców udzielane są poza postępowaniami dotyczącymi pobytów. To droga do zalegalizowania pracy bez konieczności uzyskiwania karty pobytu.
Sprawy o zezwolenia na pracę mają charakter postępowań wnioskowych realizowanych przed organami administracji publicznej.
Podstawowymi aktami prawnymi w sprawach o zezwolenia na pracę cudzoziemców są ustawy Kodeks postępowania administracyjnego, który jest głównym aktem prawnym wskazującym procedurę postępowania, oraz ustawy o cudzoziemcach i promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. W sytuacji wprowadzenia jednolitego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, same zezwolenia na pracę stały się formą szybszej legalizacji wykonywania pracy przez cudzoziemców na terytorium RP.
W przeciwieństwie do zezwoleń pobytowych, w których stroną postępowania zawsze jest cudzoziemiec, w przypadku spraw o zezwolenia na pracę stroną występująca o zezwolenie jest pracodawca cudzoziemca. Może on występować o 5 typów zezwoleń:
- A dla pracowników zatrudnionych przez polskich pracodawców
- B dla osób pełniących funkcje w zarządach osób prawnych
- C dla pracowników delegowanych przez pracodawcę zagranicznego
- D dla pracowników realizujących tzw. usługę eksportową – pracę tymczasową dla pracodawcy zagranicznego nieposiadający zorganizowanej jednostki na terytorium RP
- E – innego typu zezwolenia na pracę
Istnieją dwa toki prowadzenia spraw o zezwolenia na pracę: o wydanie takiego zezwolenia („nowe zezwolenie”) oraz o przedłużenie zezwolenia.
Wniosek o takie przedłużenie musi zostać złożony najpóźniej na 30 dni przed końcem trwającego zezwolenia na pracę. W przeciwnym razie wnioskować można jedynie ponownie o wydanie „nowego” zezwolenia. Zezwolenia mogą być wydawane do 3 miesięcy, albo od 3 miesięcy do 3 lat. Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy wskazuje szeroki katalog osób, które mogą pracować w Polsce bez konieczności uzyskiwania dodatkowego zezwolenia na pracę, m.in. małżonkowie obywateli RP (posiadający zezwolenie na pobyt z tego tytułu).
Koszty administracyjne
Koszt wydania nowego zezwolenia i przedłużenia zezwolenia różni się. W pierwszym przypadku wynosi on 100 zł (a w przypadku usługi eksportowej 200zł), a w sytuacji przedłużenia zezwolenia 50zł. Ponadto przy reprezentacji ze strony kancelarii, obowiązkowe jest uiszczenie 17 złotych opłaty skarbowej za pełnomocnictwo.